ปลูกมะนาวกับละมุดในหลุมเดียวกัน เพิ่มผลผลิตลดค่าใช้จ่าย
เกษตรกรใน อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี ใช้แนวคิดปลูกมะนาว รวมกับละมุดในหลุมเดียวกันนานกว่า 4 ปี ปรากฏมะนาวที่ปลูกออกลูกดกเพราะได้อาศัยกิ่งละมุด ทั้งยังช่วยพยุงน้ำหนักของต้นมะนาว ลดต้นทุนการซื้อไม้ค้ำ การเจริญเติบโตแบบพึ่งพาอาศัยเกื้อกูลกันได้ผลดีเกิดคาด
วันที่ 23 ค.ต.61) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า.. เกษตรกรรายหนึ่งใน ต.ขุนพิทักษ์ อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี ใช้แนวคิดในการทำเกษตรที่ได้จากประสบการณ์ทำการเกษตรของตนเอง โดยได้ปรับพื้นที่ 9 ไร่ของตัวเอง ทำเป็นร่องสวนมีน้ำล้อมรอบปลูกผลไม้หลากหลายชนิด อาทิ มะละกอพันธุ์แขกนวล กล้วยน้ำว้า มะพร้าว ชมพู่พันธุ์ทับทิมจัน และอื่นๆ อีกหลายสายพันธุ์ แต่มีการจัดการระบบการเกษตรได้แบบผสมผสาน โดยใช้แนวคิดระบบเกื้อกูลกันระหว่างพืชผลแต่ละชนิด อย่างเช่นการนำมะนาว และละมุดพันธุ์กระสวย มาปลูกไว้ในหลุมเดียวกัน ผ่านไป 4 ปี ทำให้มะนาว และต้นละมุดเกาะเกี่ยวพึ่งพิงอาศัยกิ่งก้านไป จนได้ผลผลิตดีทั้งสองอย่าง ทั้งลดค่าใช้จ่ายในเรื่องการดูแล
ทั้งนี้ นายไพศาล ศรีเอี่ยมกูล อายุ 54 ปี อยู่บ้านเลขที่ 198 หมู่ 1 ต.ขุนพิทักษ์ อ.ดำเนินสะดวก เจ้าของความคิด เปิดเผยวิธีการปลูกว่า หลังจากที่ได้ทำเกษตรมาหลายปี คิดว่าหากจะปลูกอย่างผลไม้อย่างเดียวอาจจะไม่พอกินพอใช้ จึงได้น้อมนำแนวทางพระราชดำริเศษรฐกิจพอเพียงของในหลวงรัชกาลที่ 9 มาพัฒนา จึงได้นำต้นมะนาว และต้นละมุดมาปลูก โดยไปหาซื้อกิ่งพันธุ์มะนาว และละมุดพันธุ์กระสวย ที่ร้านแห่งหนึ่งและได้บอกกับเจ้าของร้านว่าจะลองปลูก 2 อย่างไปปลูกในหลุมเดียวกัน แต่เจ้าของร้านบอกว่ามันจะเป็นไปได้หรือเคยเห็นแต่เขาปลูกสลับเว้นต้นกัน
ช่วงแรก ๆ หลังปลูกแล้วจะปล่อยให้กิ่งทั้ง 2 ต้นเกี่ยวกันไปเลย โดยใช้เชือกผูกติดให้อยู่ด้วยกัน ทำให้ต้นมะนาวกับต้นละมุดเจริญเติบโตคู่กันไป จากนั้นจะคอยตัดแต่งกิ่งที่เล็ก ๆ ออกเพื่อให้เหลือแต่กิ่งปลายยอดและให้เกี่ยวพันธุ์กันไป ส่วนตัวคิดว่าละมุดเป็นผลไม้ที่ช่วยให้ดินสามารถดึงน้ำในร่องสวนขึ้นมาหล่อเลี้ยงลำต้นได้ดี ทำให้ดินที่มีความแห้งชุมชื่นขึ้นกว่าปกติดินได้เกิดการร่วนซุย หากเอาต้นมะนาวมาปลูกคู่กับละมุดก็น่าจะเกื้อกูลพึ่งพาอาศัยกันได้ ต้นมะนาวจะได้รับผลดีจากต้นละมุด คือดินไม่เกิดอาการแฉะมากไป ทำให้รากมะนาวจะชอบดินแห้งหาอาหารได้ดี เกิดการสมดุลกันระหว่างรากมะนาวกับรากละมุด นอกจากนี้ยังไม่ต้องไปเสียเงินซื้อไม้ค้ำยันกิ่งต้นมะนาว เพราะกิ่งของมะนาวจะไปพาดอยู่กับกิ่งละมุดช่วยรับน้ำหนักซึ่งกันและกันได้เป็นอย่างดี มีความแปลกไม่เหมือนกับสวนมะนาวทั่วไป ที่มักจะปลูกมะนาวแล้วต้องใช้ไม้ค้ำยันบริเวณกิ่งเพื่อป้องกันกิ่งฉีกจากการรับน้ำหนักของลูกมะนาวที่ออกลูกดก ขณะที่กิ่งของมะมุดมีความเหนียวคงทนมาก
ส่วนการดูแลรักษาต้นมะนาวจะไม่ชอบอากาศร้อนจัด เมื่อโดนแสงแดดมาก ๆใบจะเหลือง การปลูกลักษณะนี้เป็นส่วนดีทำให้ต้นมะนาวได้ร่มเงาจากต้นละมุดที่ปลูกติดกัน บริเวณโคนต้นก็จะปล่อยให้หญ้าคลุมหน้าดินไว้ไม่ให้ดินเกิดสภาพร้อนเกินไป และไม่นานก็จะกลายเป็นปุ๋ยบำรุงต้นได้อีก เวลาใส่ปุ๋ยก็ใช้สูตรเดียวกันใส่ครั้งเดียวได้ประโยชน์ทั้งสองอย่าง ช่วยประหยัดต้นทุนได้อีก อีกทั้งลดปัญหาโรคแคงเกอร์ที่จะชอบระบาดกับลูกมะนาวคล้าย ๆ ขี้กลากติดอยู่บนผลและกิ่งของมะนาว ก็มีน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด และยังทำให้ลดการใช้สารเคมีในการฉีดพ่นน้อยลงอีกด้วย ทำให้ทุกวันนี้มีผลผลิตเก็บขายหมุนเวียนอยู่ตลอด เช่น ชมพู่ทับทิมจันทร์ขายกิโลกรัมละ 80 – 90 บาท ละมุดขายกิโลกรัมละ 40 บาท และยังมีมะละกอ กล้วยน้ำว้า ที่มีพ่อค้าแม่ค้ามาจากตลาดในกรุงเทพฯ รับซื้อถึงสวนตามที่มีการตกลงราคากันไว้ เพื่อความสะดวกไม่ต้องนำสินค้าไปขายตลาดเอง
นายไพศาล บอกอีกว่า สำหรับมะนาวราคาถูกแพงเป็นบางช่วง แต่เมื่อปลูกหลายอย่างผสมผสานกันก็จะทำให้มีรายได้หมุนเวียนต่อเนื่อง โดยเฉพาะปลูกต้นมะนาวกับต้นละมุดอยู่ด้วยกันแบบผสมผสาน หลายคนมองว่าอาจจะเป็นคนเสียสติ แต่สุดท้ายผลที่ได้รับคือความสำเร็จ ขณะเดียวกันมีเกษตรกรหลายรายเริ่มรู้และเข้ามาศึกษาวิธีการปลูกเพื่อนำไปเป็นแบบอย่างกันบางแล้ว
สุจินต์ นฤภัย (เต้)
