วันศุกร์, 29 มีนาคม 2567

การคัดเลือกควาย”โบราณเพื่อใช้งานปราชญ์ภูมิปัญญาอิสาน”

ร้อยเอ็ด นายฮ้อยโบราณดูขวัญควายซื้อง่าย-ขายคล่อง(ต้องขวัญแม่ฮ้างเปิดซิ่น

การคัดเลือกควายเพื่อใช้งาน ปราชญ์ภูมิปัญญาอิสานมีหลักการ ดังนี้ ควายใช้งานดีหน้าค่อนข้างยาว หน้าบาง ไม่หน้าสั้น มีหูเล็กและตั้ง ถ้าหูตกจะแสดงถึงความขี้เกียจ ลักษณะคอ ต้องเป็นคอปลาหมอหรือคองูสิงห์คือคอเป็นรูป สามเหลี่ยม ไม่หนาไม่ยาวมาก เวลาใส่แอกไถนาแล้วจะไม่หลุด ขวัญ เป็นลักษณะของขนบนร่างกายที่ขดเป็นวง อาจ เวียนซ้ายหรือเวียนขวา ซึ่งเป็นลักษณะทั่วไปของควายไทย ปราชญ์บางท่านระบุว่าขวัญดีจะเวียนขวา(ประทักษิณ) โดย ควายจะมีขวัญตามร่างกายตั้งแต่ 1-9 แห่ง อยู่ในตำแหน่งที่ แตกต่างกัน จึงใช้ขวัญเป็นเครื่องหมายของควายแต่ละตัวได้ ซึ่งเดิมมีการใช้ขวัญเป็นเครื่องหมายกำหนดรูปพรรณประจำตัว ตัวควาย

วันนี้ เสาร์ที่ 27 เมษายน 2562 สหกรณ์โค-กระบือ.ร้อยเอ็ดจำกัด เปิด ตลาดนัดโค-กระบือ ที่บ้านหนองม่วง ม.6 ต.นาอุดม อ.โพนทอง เพื่อให้เป็นจุดแลกเปลี่ยนและค้าขายด้านปศุสัตว์ให้กับเกษตรกร ในวันนี้เป็นวันเปิดตลาดนัด เกษตรกรได้นำควายเผือกแคระแสนรู้มาโชว์เช่นสั่งให้ทำตามคำสั่ง หมอบกราบ/ยิ้ม มาโชว์ (คลิป)และควายพ่อพันธ์มาโชว์

นายฮ้อยเอียน ป้องเสียง อายุ 63 ปี 99 ม.5 บ้านโพนเมือง ต.โพนเมือง อ.อาจสามารถ จ.ร้อยเอ็ด. บอกกับทีมข่าวว่าวันี้มาหาเลือกซื้อควาย (กระบือ) ที่มีตำแหน่งขวัญตรงจุด(ส่วง:ภาษาอิสาน)หรือภาคกลางเรียกว่าบริเวณ:สวาบ อาจอยู่ซ้ายหรือขวา ก็ได้ บางที่ระบุว่าต้องอยู่ด้านซ้ายจึง จะเรียกยุ้งข้าวแตก หรือเล้าข้าวแตก ชาวนาโบราณมีคติความเชื่อว่า เจ้าของจะมีความโชคดีถ้าปลูกข้าว ทำนา ก็จะได้ข้าวมาก จนยุ้งฉางที่ สร้างไว้ไม่พอเก็บ เรียกว่าได้ข้าว มากเหลือเฟือ ถ้าพยามยามใส่เข้าไป อีกก็จะทำให้ยุ้งข้าว หรือเล้าข้าว แตกได้…
แต่ถ้าต้องการซื้อง่าย-ขายคล่องต้อง(ขวัญแม่ฮ่างเปิดซิ่น) ควายตัวนั้นต้องมีขวัญตรงขาพับหลัง ใครเห็นใครชอบเป็นเสน่ห์ขายออก ได้ง่าย พะนะ

คณิต. ไชยจันทร์/ถ่ายภาพ-รายงาน

Loading